De vurrige keêr hè’k verteld van m’nen dienstmaot Harrie Pook, die, om oons te laote laache, expres miesschoot meej ’n peeperduure raket. Wel, ’n tedje laoter hadde we NATO-oefening Saxon Drive, ’n groôte oefening aon de grens van wè toen nog de DDR hiette. ’t Was nog in de kaauwen oorlòg, duus best wel spannend eigelijk.

We reeje meej ’n heêl eskadron langs ’nen bosraand. Harrie in ’t vurste zjiepke. Ineêns kreege we ’t sein dè we moese stoppe. Hil die verzaomeling tenks en voertuige meej manschappe ston stil in gespanne afwaachting van wè-t’r koome ging. Wè denkte waorom dè we stopte? Harrie moes poepe. Hij verlíét z’n zjiepke en stapte meej ’ne rol wc-pepier ’t dichte bos in tot dè we’m nie mir zaage. Mer nao ’n tedje kwaam-t’r ineêns ’n spierwitte bloôte mannekont van dichtbij aachter ’nen boôm vandaon, en keeke we meej z’n alle nòr de twidde raket die Harrie vur onze oôge lanceerde. Kwaasi p’r ongeluk, mer oo zoo expres!

Zoo es gezeed laage we meej tíén man op onze kaomer in Soesterberg. Alle steereootiepe zen ’r nie vur niks. ’t Ies écht zoo. De Limburger die zo dol ies op z’n previncie dè-tie ’s naachts ‘Wie Sjoen Os Limburg Is’ ligt te zinge; de lefgoozer uit Amsterdam, de zuinige Zeeuw, de nuchtere Drenth, en de Rotterdammer die ooveral schijt aon heej. ’n Moôi vurbeeld was Fred van Reeuwijk, ’ne Rotterdammer van bekaant tweej meeter lang. Die hai ’n aontal daoge spisjaol verlòf gevraogd. Nou, dè kreegde nog nie al hadde’t gèère: dan moeste wel ’n heêl bizondere reeje hebbe. Mer die hai Fred ok. Z’n vaoder was in ’ne rolstóél terèèchtgekoome, zeej-tie, en Fred wou vrij hebbe om alle dùrpels in huis weg te haole. Hij kreeg z’n verlòf en kwaam de week ’r op zongebruind truug van ’n pòr heerlijke daoge aon ’t straand.

En wè te denke van de ‘gezelligen’ Braobaander? Nou, ik heb ’n feêstverke uit Drúúne meejgemòkt. Rob van Halder hietten-ie. Ik reej aalt meej ’m meej nòr dienst en truug. Ik hai nog gin rijbewijs en Rob wel. En hij kon ’r ok nog ies veul meêr meej es elken aandere sjefeur. Hij reej bevurbild ’t liefst op de vluchtstrook, want daor was ’t nooit zo druk, zeej-tie; daor konde veul beeter durrije. ’n Haand aon ’t stuur, ’nen ellenboog uit ’t oope raom, en meejkwèèke meej Bob Dylan op de raadioo. Meense die in de file nòr Utrecht stilstonne, wiese nie wè ze meejmòkte: ‘Like A Rolling Stone’, kaaihard gezonge uit ’nen autoo die op de vluchtstrook vurbijreej.

Rob was dienstplichtig foerier. Hij zùrgde vur onze vurraod lèèrze, unifòrme, kòppels, pukkels, gasmaskers en zoo. Tijdes Saxon Drive scheurden-ie in z’n zjiepke meej spulle oover de laandweggeskes aon d’n Ôst-Duitse grens. We stonne keurig in de houding te lùstere nòr instrucsies van de sjieke ‘opperwachtmeester Maas’. Es wij ’m aonspraake meej ‘wachtmeester’, dan ríép-ie ‘OPPER-wachtmeester’. In de verte heurde we ’n zjiepke aon koome rije, meej ’nen hard zingende huzaor d’r in. ’t Voertuig stopte pal vur ons neus, en vanaachter ’t stuur uit klonk: ‘Hoe is’t, Maos, valt ’r hier in’t dùrp nog wè te neuke?’ Ik geleûf nie dè’k uit hoef te legge wie de sjefeur was.

De kefeejkes in de dùrpkes in ’t oefengebied waare blij meej oons. Elken aovend stikten ’t van de soldaote die dòrst hadde en veul liever friet hadde es diejen oefening-peejstaamp die al drie jaor in zo’n grúún oorlògsblik zaat. De kasteleins vonnen ’t leuk om aondenkes te krijge. Van Halder was daorvan duidelijk op de hoôgte. Hij kwaam binne, goôide z’ne zwarte baret op de bar, wees nòr de tap en ríép in z’n beste Duits: ‘Zwei van die manne en pommeles frietes.’ De barkieper gaaf Roppe wè-tie vroeg en hing de baret es troffeej aon de muur.

Ferdi Labordus (Baardwijks)