Als lokaal gewortelde politieke partij stellen we waar mogelijk het inwonersbelang boven het (inter)nationaal belang. Een zoektocht naar de reële haalbaarheid van windturbines in de Overdiepse polder is daarom het minste wat we als Lokaal Belang voor onze inwoners willen vragen. Deze opdracht hebben we dan ook met meerdere partijen aan de verantwoordelijke wethouder meegegeven. Uit het onderzoek zal moeten blijken of de Overdiepse polder naast de al vastgestelde Bovenkerkse polder en Haven 8 Oost een reële toevoeging kan zijn.
Laat duidelijk zijn dat Lokaal Belang geen Don Quichot is die tegen de komst van windturbines vecht. We zijn ons bewust van de noodzaak van duurzame energie opwekking. En we realiseren ons ook dat we al in 2030 voor 50% onze eigen energie willen opwekken. Binnen de huidige technisch haalbare realiteit hebben we dan maar keuze uit 2 smaken: zonnepanelen- en windturbines. Vervolgens spelen er dan nog meerdere afwegingen met feiten en meningen, zoals:
Energieneutraal
Volgens een inschatting uit 2021 zal de gemeente Waalwijk in 2030 431.000 MWh aan elektriciteitsbehoefte hebben. Hiervan moeten we in 2030 50% duurzaam opwekken, waarvan het grootste deel met windturbines. De rest willen we bereiken met bestaande en nieuwe zonnevelden en de zonnepanelen op daken.
NIVEA
Regelmatig valt de term NIVEA als afkoring die staat voor ‘Niet In mijn Voor- En Achtertuin’. Want eigenlijk zijn we er allemaal wel van overtuigd dat er iets moet gebeuren. Of het nu over meer woningen gaat of over windturbines. Toch willen we liever niet dat het impact heeft op onze directe leefomgeving. Daarom raakt zo’n besluit altijd wel iemand. De focus moet daarom liggen op de meest reële en haalbare oplossing met zoveel mogelijk draagvlak vanuit de leefomgeving zonder het proces te vertragen.
Speciaal is overigens, dat we in de Overdiepse polder te maken hebben met ondernemers die wèl bereid zijn de windturbines in hun achtertuin te nemen. Gelijktijdig zijn hier ook weer tegenstanders zoals Defensie die het gebied gebruikt als oefengebied en Rijkswaterstaat die de Overdiepse polder heeft ingericht als doorstroom gebied zodat bij hoog water van de Bergsche Maas de voetjes droog blijven in Den Bosch. Uit onderzoek zal daarom moeten blijken hoe realistisch de Overdiepse polder is voor het plaatsen van windturbines. We zijn erg benieuwd en steunen daarom ook het initiatief voor dit onderzoek.
Voorkeursalternatief (VKA) voor windturbines
Meerdere factoren zijn bepalend om tot een voorkeursalternatief te komen waar windturbines geplaatst kunnen worden. De leefomgeving waarbij bepaald is dat windturbines minimaal 750 meter van de woonkernen moeten staan en 400 meter vanaf woningen in het buitengebied. De natuur met haar flora en fauna. Het landschap met bijvoorbeeld hoogspanningsmasten. Defensie. Rijkswaterstaat. En uiteraard ook de energieopbrengst per molen omdat die mede bepalend is voor het aantal benodigde molens en daarmee de benodigde ruimte. Dit onderzoek is gekomen met de kaders die de gemeenteraad heeft meegegeven. Dti heeft geleid tot een voorkeur voor de Bovenkerkse polder en Haven 8 Oost. En door de goedgekeurde motie van 21 september wordt nu onderzoek gedaan of de Overdiepse polder hier mogelijk een toevoeging op kan zijn.
Om binnen de beperkt beschikbare ruimte toch voldoende energie op te kunnen wekken is gekozen voor hoge windturbines (6 MW) die we minder nodig hebben in plaats van lage windturbines (4MW) waarvan er meer nodig zijn. Daarnaast moeten we ook rekening houden met zogenaamd mitigerende maatregelen. Dat zijn namelijk de tijden waarop windturbines geprogrammeerd worden om bijvoorbeeld stil te staan bij zon om daarmee binnen de wettelijk toegestane slagschaduwhinder te blijven. Of de snelheid van de rotorbladen te reduceren om minder geluid te produceren.
Hiermee worden naast de vastgestelde afstanden tot de windturbines dus ook maatregelen genomen om eventuele slagschaduw– en geluidsoverlast te voorkomen.
Zonnepanelen voor de zon die niet altijd schijnt
Regelmatig horen wij de opmerking: waarom windturbines als het ook met zonnepanelen kan? En uiteraard willen we ook gebruik maken van die energiebron. Daarbij is het wel goed om te weten dat voor de opbrengst van één windturbine ongeveer 20 hectare (ruim 25 voetbalvelden) aan zonnevelden nodig is. Hierdoor kan veel kostbare landbouwgrond verloren gaan.
Sowieso juichen we innovatieve ontwikkelingen toe waardoor zaken gecombineerd kunnen worden. Zo hoorden we het verhaal van een fruitteler die boven zijn boomgaard een zonnepanelenveld wil maken.
Terugkomend op de vraag waarmee ik begon: maximaal draagvlak voor windturbines zal er nooit zijn. Het iedereen naar de zin maken is en blijft een utopie. Waar we het hopelijk wel met elkaar over eens kunnen zijn, is dat we een schone, gezonde leefomgeving willen hebben. Niet alleen voor onszelf maar ook voor de generatie die na ons komt. En vanuit die wens moeten we ons vasthouden aan het feit dat niets doen geen optie is en dat binnen de huidig beschikbare mogelijkheden de meest haalbare oplossing gekozen wordt. We kunnen het probleem niet vooruitschuiven en afwachten tot zich betere alternatieven gaan voordoen. De komende tijd zal uitwijzen hoe we in de toekomst onze energie gaan opwekken.
De Concept Beleidsvisie en het Voorkeursalternatief worden nu voorgelegd aan de inwoners van onze gemeente. Gedurende 6 weken kan iedereen hierop een zienswijze inbrengen. Deze zienswijzen zullen vervolgens worden beoordeeld en waar mogelijk verwerkt worden in de definitieve Beleidsvisie inclusief Voorkeursalternatief die voor de Raadsagenda van maart 2024 staat gepland. Wij roepen onze inwoners op om zoveel mogelijk gebruik te maken van deze mogelijkheid, zodat met alle belangen zoveel mogelijk rekening kan worden gehouden.
Jan van Dijk, raadslid voor Lokaal Belang.