Deze column gaat over de verkiezingsuitslag. Nu ik hem schrijf is die er nog niet. Daarom kan ik er veilig iets over zeggen, zonder partijdig te zijn. Er valt namelijk al wel iets over de uitslag te zeggen. Iets wat eigenlijk geldt voor alle verkiezingen. Het zou goed zijn ons dat te realiseren als we aan de slag gaan met de uitslag.
Elke kiezer heeft gelijk
Iedere stem heeft evenveel gewicht. Ook de stem van de ‘verliezers’. Na de uitslag begint de slag om wie de verkiezingen ‘gewonnen’ heeft. Ik zal het je nu alvast zeggen: iedereen. Partijen die zetels wonnen willen nog wel eens zeggen: ‘De kiezer heeft gesproken’. Maar de kiezer sprak ook steun uit voor partijen die het minder goed deden. Elke stem wint. We doen er allemaal toe. De ene partij zal straks meer te zeggen hebben dan de ander, maar elke kiezer heeft evenveel te zeggen.
Opiniepeilingen zijn geen verkiezingen
We gaan meemaken dat partijen het ‘beter’ of ‘slechter’ hebben gedaan dan de peilingen. Het gekke is dat er ook partijen zullen zijn die het weliswaar slechter deden dan de peilingen voorspelden, maar toch zetels winnen. Want je wint of verliest niet ten opzichte van peilingen, maar ten opzichte van de vorige verkiezingen. Die tellen. Opiniepeilingen geven alleen maar trends aan in steun aan politieke partijen. Zonder de uitslag te kennen kan ik nu veilig mijn vragen stellen bij hoe peilingen de verkiezingen sturen. Krijgen we dan niet het gevoel dat onze stem niet meer telt als we op een ‘verliezende’ partij stemmen? En ten opzichte van wat verliest die partij dan? Ten opzichte van de vorige peiling of de vorige verkiezingen? Overigens zou ik ook de keuzen die media maken willen bevragen om in eerste instantie alleen partijen die hoog in de peilingen staan met elkaar te laten debatteren. Waarom niet juist de partijen die de afgelopen jaren verantwoordelijk waren ter verantwoording roepen? Zij zijn nog niet ‘afgestraft’. Peilingen tellen niet. Alleen verkiezingen.
Wij zijn het volk
Het zou mooi zijn als politici en media na de verkiezingen niet meer over ons praten als ‘kiezers’ maar als ‘de bevolking’. Jij en ik zijn dan niet meer aan het kiezen. We gaan weer door met ons dagelijks leven. We hebben gekozen. We kozen ‘volksvertegenwoordigers’. Laten ze dat doen, en laten wij als volk en media hen dat ook laten doen. Peilingen mogen wat mij betreft dan ook even wegblijven. Die regeren niet. Deze mensen moeten het gaan doen. Namens ons. Laten we hen daarin vertrouwen, maar vooral: laten zij hun verantwoordelijkheid nemen. De uitdagingen zijn groot genoeg.
Wij tellen allemaal
Na de verkiezingen zullen winnende partijen meerderheden gaan zoeken om te kunnen regeren. Ze zullen tegen verliezers met zoveel woorden zeggen: ‘jullie doen niet meer mee’. Dat past in de taal die we gebruiken dat ‘partijen zijn afgestraft’. Maar ze vertegenwoordigen nog steeds mensen, misschien jou wel. Dus mogen ze per definitie meedoen, iedereen. Democratie betekent geen dictatuur van de meerderheid. Hoe verleidelijk ook voor winnaars. De uitdagingen zijn ook te groot. We moeten het samen doen. Elke stem telt.
Dominee Otto Grevink is predikant voor Sprang-Capelle, Kaatsheuvel en de Efteling, en Waspik vanuit De Brug, en pionier bij Zin op School in Waalwijk. Reacties zijn welkom op ottogrevink@gmail.com.