Het certificaat is binnen! Nu ben ik… nog niets. Maar ik weet wel waar een Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand allemaal mee te maken heeft. Ook voor één dag. Dus op verzoek kan ik mensen trouwen voor de wet. Een hele nieuwe wereld voor een dominee. De ‘andere kant’ van een huwelijk. En toch is veel hetzelfde. Vooral in de functie.

Vrienden vroegen of ik hen wilde trouwen. En dan niet alleen ‘voor de kerk’, maar ook voor de wet. Want twee ceremonies vlak achter elkaar wordt wat veel. En bovendien, twee keer een toespraak – of preek in mijn geval – overlapt elkaar vaak in alle persoonlijke elementen die je er als spreker in verwerkt. Of ik het niet allebei kon doen. Graag. Maar dat kan alleen als we beide onderdelen strikt van elkaar scheiden. Ik trouw niet voor de wet als dominee, maar als Buitengewoon Ambtenaar van de Burgerlijke Stand. En in dit geval voor één dag. En dan wil ik dus ook weten waar zo’n BABS dan precies mee te maken heeft. Wat zegt de wet? Wat mag en mag niet? Wat moet ik sowieso zeggen en wat moeten bruidsparen sowieso zeggen en doen. Dus ging ik op cursus.

Twee maandagen mocht ik naar de Bestuursacademie in Eindhoven, vlakbij het station. Zoveel luxe ben ik niet gewend in cursussen. Warm eten tussen de middag, meerdere toetjes, een 4-uurtje met soep en ander lekkers; ze rekenden er ook standaard €25 per dag voor. Dus heb ik er natuurlijk alles aangedaan om dat eruit te halen! Ik trof er veel leuke mensen. Er was een uitbater van een café, een zangeres, een bode bij huwelijken, een ‘vorst’ van de carnavalsvereniging in z’n woonplaats (nooit geweten dat er naast een prins ook een vorst is), een HR-manager, een moeder die haar dochter mocht gaan trouwen en nog meer leuke mensen die graag meewerken aan de mooiste dag van twee geliefden. Een vrolijke cursusleidster, volbloed Brabants, oorspronkelijk tonpraoter, leidde ons bloedserieus door alle aspecten van het burgerlijk huwelijk. Daar herkende ik meer in dan ik dacht.

Want BABS ben je niet in je eentje. Dat ben je namens een burgerlijke gemeente. Je kunt dus niet zomaar in het wilde weg gaan trouwen, ook al weet je wat je doet. Je wordt gestuurd door een burgerlijke gemeente. Ik ontdekte dat er ook zoiets bestaat als Celebabsen. Dat zijn celebrity’s, beroemdheden, die huwelijken sluiten. Zoals Dirk Zeelenberg, Irene Moors, Birgit Schuurman en Frits Sissing. Maar die doen dat vaak niet als BABS, ook niet voor één dag, maar als ceremonieel spreker. Omdat ze niet gestuurd zijn door een gemeente. Bruidsparen zijn daarvoor dus al even op een gratis tijdstip getrouwd op het gemeentehuis.

Bij een dominee geldt hetzelfde. Als ik gebeld wordt door een bruidspaar dat niet bij mijn kerk hoort, dan vertel ik altijd dat ze eerst met hun kerkelijke gemeente (zo heet een parochie in de protestantse kerk) contact op moeten nemen of ik dat namens hen mag doen. Ook al ben ik dominee, ik mag niet zomaar overal huwelijken zegenen. Ik wordt gestuurd door een kerkelijke gemeente. Er komen dus ook altijd mensen uit het bestuur van die gemeente mee. Dan ben ik even hun dominee, voor één dag. Maar ook als ik het binnen mijn eigen kerk doe, komen er mensen mee uit de kerk. Want een bruidspaar trouwen doe je niet in je eentje.

Bij zo’n huwelijk in eigen kerk ontdekte ik nog iets, wat ik me nooit gerealiseerd had. De ceremoniemeester kwam mij het trouwboekje laten zien, om, zo zei hij, te bewijzen dat ze echt getrouwd waren. Nu ben ik zo goedgelovig dat ik dat ook zo wel geloofde, maar hij vertelde me dat ik strafbaar zou zijn als ik een huwelijk zou zegenen, wat nog niet gesloten is… En dat bleek in de cursus nog waar te zijn ook!

De BABS-cursus was niet verplicht, maar ik vond het belangrijk te weten wat ik nu eigenlijk ga doen als BABS voor één dag. Want ook dat is een verantwoordelijke en serieuze taak. Daarvoor moest ik wel beëdigd worden bij de rechtbank in ’s Hertogenbosch. Een aantal medeBABSen, een notaris en een tolk zaten daar met mij op die vrijdagmiddagen om één voor één beëdigd te worden. ‘Met de eed of de belofte?’ vroeg de rechter. Voor mij met de eed. ‘Zo waarlijk helpe mij God almachtig.’ Want ondanks alle scheiding en onderscheid tussen staat en kerk, blijft dat voor mij hetzelfde.

Dominee Otto Grevink is predikant voor Sprang-Capelle, Kaatsheuvel en de Efteling, en Waspik vanuit De Brug, en pionier bij Zin op School in Waalwijk. Reacties zijn welkom op ottogrevink@gmail.com.