Namens de werkgroep ’Waalwijk: 100 jaar samen’, de heemkundekring ’Op ’t Goede Spoor’ en de heemkundevereniging Sprang Capelle heeft burgemeester Sacha Ausems op donderdag 23 mei de eerste attentiesteen in de gemeente Waalwijk onthuld. Deze plechtige handeling vond plaats voor het Sociaal Cultureel Centrum Den Bolder in Waspik.

De bedenker van de ’attentiesteen’ Steven Woudstra van Woudstra Architecten uit Schijndel vertelde hoe het idee 12 jaar geleden is ontstaan. Inmiddels liggen er in Nederland, België en Duitsland 250 tegels. Het doel van deze attentiestenen is bezoekers even stil te laten staan bij (verdwenen) erfgoed. Erfgoed is datgene wat wij graag aan onze (klein)kinderen willen doorgeven.

Burgmeester Ausems heeft aangegeven hoe waardevol dit soort burgerinitiatieven zijn voor Waalwijk. Samen maken we hierdoor de stad mooier en aantrekkelijker. Zij dankt allen die bij het project betrokken zijn geweest. De gemeente Waalwijk heeft het mogelijk gemaakt door een sponsorbedrag te doneren, ondersteuning van de afdeling erfgoed en de afdeling buitendienst, die de tegels heeft gelegd.

De attentiesteen heeft als koptekst de naam van het pand met bijbehorende jaartallen, vervolgens een mooie oude foto met als onderschrift de belangrijkste historische informatie. De stenen zijn gekoppeld middels een QR code aan de RBT Langstraat-website waar uitgebreidere informatie van het erfgoed zal worden vermeld. Het onderdeel van de website heet ’Op pad in de historische Langstraat’. Op de RBT-Langstraat website wordt een fiets- en wandelroute beschreven die via de tegels leidt.

Jubileum

Dit project is tot stand gekomen als uitvloeisel van het 100-jarige jubileum van de samenvoeging van de drie dorpen Baardwijk, Besoijen en Waalwijk per 1 januari 1922. In 2021 is er een gelegenheidsclubje ontstaan (werkgroep ’Waalwijk: 100 jaar samen’) dat aandacht aan dit jubileum wilde besteden. Er kwam een goedbezochte tentoonstelling in het Huis van Waalwijk (ruim 1800 bezoekers, samen met de tentoonstelling van de ’Rooien Bart’) uit voort, een scholenproject voor basisschoolkinderen die de tentoonstelling bezochten, een themawandeling door het stadshart en een lezing ’Waalwijkse dialecten’, een bakkers-workshop voor basisschool leerlingen bij Bakkerij van Beijnen en een lezing ’Ansichtkaarten Waalwijk rond 1922’. Van de inhoud van die tentoonstelling wordt in een aangepaste vorm een web-expositie gemaakt door SALHA, het streekarchief.

De werkgroep wilde graag iets tastbaars achterlaten. In eerste instantie werd gedacht aan informatieborden bij historische panden, maar uiteindelijk werd er gekozen voor attentiestenen.

Doordat het ’Platform Langstraat’ een bedrag per dorp heeft gesponsord konden Sprang Capelle en Waspik ook meedoen. De 24 tegels zijn geplaatst in Baardwijk (4), Besoijen (4), Sprang-Capelle (3), Waalwijk (9) en Waspik (4). De keuze van de objecten in Waalwijk werd bepaald op basis van wat er in 1922 in de nieuwe gemeente van belang was op sociaal cultureel gebied, dus niet alleen de schoenindustrie die toen volop bloeide. Er is gekozen voor de raadhuizen (bestuur), de kloosters (onderwijs), de vakschool, de bondsgebouwen, de bioscopen, de veemarkt, de tramremise, de goudmijn en enkele schoenfabrieken. In samenwerking met heemkundekring ’Op ’t Goede Spoor’ te Waspik, heemkundevereniging Sprang-Capelle en heemkundekring ’De Erstelinghe’ te Waalwijk hebben we de benodigde informatie en foto’s verzameld voor 24 attentiestenen.

Bij R.K. Jongensschool (1903-1968), waar sinds 2000 Den Bolder staat, is de eerste attentiesteen gelegd.

Cultureel historisch erfgoed

De attentiestenen zijn in Baardwijk geplaatst bij Schoenfabriek Van Haren, het Sint Antonius gesticht (hoek Hoefsteeg), het Raadhuis Baardwijk (voor de Ouwe Toren), het Bondsgebouw Baardwijk (hoek Veldsteeg). In Waalwijk zijn de tegels gelegd in de Grotestraat bij het Luxortheater (hoek Putstraat), het Sint-Teresia gesticht, de Concertzaal Musis Sacrum, de Veemarkt (Stationsstraat), het voormalig Raadhuis Waalwijk (ijssalon La Bella Vita), het Bondsgebouw Waalwijk-Besoijen, de Goudmijn (naast Vera), Schoenfabriek A.H. van Schijndel (Stationsstraat) en de Vakschool Leder- en Schoenindustrie (Mr. van Coothstraat). In Besoijen komen de tegels te liggen bij de Tramremise (de Gedempte Haven), Schoenfabriek Groenen (tegenover de Mariakerk), het Sint Johannes gesticht (naast de kerk), en het Raadhuis Besoijen. In Sprang-Capelle zijn tegels gelegd bij het Raadhuis Capelle, Kasteel Boschhuizen (Molenstraat/Eikenlaan) en de Christelijke ULO. In Waspik zijn stenen geplaatst bij het Raadhuis Waspik, het Liefdegesticht Franciscus van Sales, de R.K. Jongensschool (SSC Den Bolder) en het Oude Raadhuis. Om meer ruchtbaarheid te geven aan de attentiestenen zal deze zomer iedere week één van de tegels uitgebreid beschreven worden in Weekblad Waalwijk.

Mogelijk gemaakt

De stenen werden mede mogelijk gemaakt door een financiële ondersteuning van „Platform Langstraat”. Heemkundekring „Op ’t Goede Spoor” heeft van de „Industriële Club Waspik” een donatie ontvangen als bijdrage voor de stenen, en draagt zelf ook een zelfde bedrag bij. De werkgroep „Waalwijk: 100 jaar samen” heeft van diverse sponsoren een bijdrage gekregen, die tevens gebruikt zijn voor de tentoonstelling. Deze sponsoren zijn de gemeente Waalwijk, Lions Club Waalwijk, Rotary Club Waalwijk, Stichting Jacques de Leeuw, Nut Langstraat, Pullens & Pullens en Huis van Waalwijk.

Werkgroep ’Waalwijk: 100 jaar samen’ bestond uit: Hans van Beijnen, Hans van Huijgevoort, Jac Leijtens, Jan van Oudheusden, Joep Trommelen, Bert de Vaan en René Klerx.