Om te stimuleren dat de 24 attentiestenen bezocht gaan worden, hebben we samen met het RBT De Langstraat een fiets- en wandelroute ontwikkeld, deze route leidt via alle tegels. De fietstocht heet 'Op pad in de historische Langstraat'. De stenen zijn gekoppeld middels een QR code aan de website www.bezoekdelangstraat.nl waar de uitgebreidere informatie van het erfgoed wordt vermeld.

Tot 1879 vergaderde het gemeentebestuur van Baardwijk in een woonhuis, vaak van de burgemeester. Architect M.H. Verhoeckx (Heusden) ontwierp het raadhuis, naar voorbeeld van het gemeentehuis in Haarsteeg, met veldwachterswoning, twee cellen van bewaring en een lokaal voor de brandspuit. De namen van burgemeester Hendrikus Loeff, de wethouders (A. van Hulten en J. Loeff) en de raadsleden (L. van der Bijl, N.L. Dekkers, J. van Helvoirt en J. van Deursen) werden vastgelegd in twee gevelstenen. Zij gaven opdracht voor de bouw. De samenvoeging van de gemeenten Baardwijk, Besoijen en Waalwijk in 1922 had tot gevolg dat het raadhuis overbodig werd. Vanaf 1924 werd de raadzaal gebruikt als oudheidkamer.

Gevelstenen met namen B&W en raadsleden van voormalig Baardwijk. (Foto: Beeldbank SALHA, WAA10886)

Muziekkiosk

In 1930 liep een aantal Baardwijkers met het idee rond om in hun voormalige gemeente een muziekkiosk op te richten. Zij bespraken hun plannen met burgemeester Moonen, die hun initiatief toejuichte. Hij had alleen bezwaar tegen de voorgenomen situering. Het was de bedoeling om de kiosk op de hoek Loeffstraat – Baardwijksestraat te bouwen maar burgemeester Moonen vond dit om verkeerstechnische redenen geen goede oplossing. Hij opperde het plan om het raadhuis van Baardwijk af te breken en de kiosk op het aldus ontstane plein te plaatsen.

Het kioskcomité nam dit voorstel over en verzocht via officiële weg aan het gemeentebestuur om in die richting te beschikken. Ook J. Loeff, J.M. Klijn en G. Pulles (Baardwijkse raadsleden) stonden achter het plan. Ondertussen was uitgelekt dat het oude raadhuis gesloopt dreigde te worden. Er ontstond een groot rumoer onder de Baardwijkse bevolking omdat men meende dat alles al besloten was. Velen betreurden dat 'het symbool van hun eigen identiteit' zou verdwijnen. Desondanks keurde de raad op 30 december 1930 de sloopplannen goed. In april 1931 werd het raadhuis afgebroken. Als troost voor het verlies gebruikte men 7.000 stenen uit de afbraak voor de bouw van de muziekkiosk in de vorm van een nis op dezelfde locatie. Daarnaast werden de twee gevelstenen ter gedachtenis aan de eerste steenlegging van het oude raadhuis ingemetseld.

Muziekkiosk op de hoek Loeffstraat – Torenstraat, nu verenigingsgebouw „De Ouwe Toren”. (Foto: Beeldbank SALHA, WAA96374 (1950) )

Gemeenschapshuis

In 1954 werd de kiosk gesloopt. Het Baardwijks patronaat, dat gehuisvest was in het gebouw van de Openbare Lagere School achter de kiosk, werd uitgebreid tot een gemeenschapshuis. De grote zaal werd vernieuwd en de nis verdween, waardoor het patronaatsgebouw een prachtig vooraanzicht kreeg. Het gemeenschapshuis werd het verzamelcentrum van het Baardwijkse verenigingsleven.

René Klerx