Of ik nog niet uitgeschreven ben ‘onderaand’, waar haal je toch de inspiratie vandaan, ik lees je stukjes altijd hoor. Na ruim drie jaar onafgebroken wekelijkse muziekverhalen in Weekblad Waalwijk krijg ik regelmatig reacties op de muzikale soundtrack van mijn leven. Want dat begint de dikke map met muzikale verhalen langzaamaan wel te worden. En waar die inspiratie vandaan komt? Vaak zijn het ‘o ja momentjes’. Zo ook deze week.

Als ik doordeweeks na vieren in de ‘playmobil-bus’ zit (zo noemen de kinderen mijn nieuwe werk ID Buzz), dan schakel ik zo snel als ik kan over van NPO Radio 2 naar 100% NL Nederpop. Ruud de Wild is zeg maar niet echt mijn ding, subtiel uitgedrukt. Op die digitale Nederpop-zender komt de ene na de andere Nederpop knijter langs, veelal uit de jaren tachtig. Honderd procent genieten dus van al dat moois van achter de toonbank van de Nederlandstalige popmuziek.

Deze week werd ik op die manier verrast met een nummer dat ik vroeger grijs heb gedraaid, maar al vele jaren niet meer heb gehoord: ‘Hou me vast’ van Kadanz. Ik draaide de CD’s van Kadanz in die tijd grijs waardoor ook de minder bekende nummers voor mij meezingers zijn geworden. Daar waar de Utrechtse band in haar repertoire richting de disco gaat, haak ik af, maar een aantal ballads en vooral onheilspellende nummers als ‘De wind’, ‘De stad die vrijheid heet’ en ‘Intimiteit’ zijn mijns inziens van de buitencategorie.

'Ik stond op met een kater, de trap viel beroerd, maar wat me vannacht nog het meest heeft gevloerd: ik mis je. Ik moet mezelf dwingen om verder te gaan, ik hoor mezelf zeggen: kom stel je niet aan. Ik mis je, ik mis je.' (Hou me vast)

Verplichte kost in de CD-kast: The Golden Years of Dutch Pop Music editie Kadanz.

Discriminatie

Kadanz met voorman Frans Bakker liftte handig mee op de nederpophausse die bands als Doe Maar, Toontje Lager en Het Goede Doel begin jaren tachtig hadden ontketend. Het mega succes bleef uit, maar de band scoorde toch een paar leuke hits. Dat begon met ‘In het donker’, de voorloper van de lp ‘Donkerblauw’ die in 1983 het licht zag. Met het nummer wilde de band een statement maken tegen discriminatie. De dood van Kerwin Duinmeijer later dat jaar (aanleiding voor ‘Zwart wit’ van Frank Boeijen Groep) laat zien dat het een erg actueel thema was.

'Ik had het je nog niet gezegd, paniek voor niets dat vond ik slecht, maar het wordt onveilig hier te blijven. Misschien zijn ze al onderweg dus haast je want we moeten weg: er is geen tijd om nog te schrijven. In het donker zien ze je niet, als je zwijgt dan horen ze je niet, dus hou je adem nu maar in en stik niet.' (In het donker)

Onheilspellend dus, hoewel ‘De stad die vrijheid heet’ er nog een schepje bovenop doet. Bij dat nummer moet ik vaak aan de slavernij, apartheid en bijbehorende blanke heerschappij denken. Het nummer is gezongen vanuit het ‘blanke’ perspectief, maar is eigenlijk juist erg kritisch bedoeld. Goed nummer: sterke tekst, sfeervolle muziek, mooie tweede stem en wederom de kraakheldere stem van Frans Bakker.

'De boer kijkt naar het land dat z'n vader in bezit nam. Zo ver als hij kan zien staan de velden vol met graan. Straks is het weer tijd dat de zwarten voor 'm oogsten. Toch is 'ie niet gerust, want er is een storm op til. In de verte groeit een stad die vrijheid heet, lichten van een stad die nooit vergeet. Wanneer de avond valt, ziet de boer z'n land verdwijnen. Z'n huis is fel verlicht en wordt een eiland in de nacht. Z'n zoon loopt langs het hek met een uzi in de aanslag. Hij weet diep in z'n hart dat de bom eens barsten zal.' (De stad die vrijheid heet)

Relaties

Toen ik afgelopen week de nummers van Kadanz terugluisterde, viel het me op dat de liedjes vaak over relaties gaan. Vroeger zong ik alles mee en luisterde ik niet naar de tekst in die context. Nu om me heen relaties gestrand zijn (met in sommige gevallen overigens een betere afloop) vallen de liedjes beter op hun plek. In dat kader is ‘Dagen dat ik je vergeet’ prachtig. Een nummer dat iedereen wel kent, maar dat compleet in de vergetelheid is geraakt. Ik denk voor iedereen bij wie een relatie is gestrand wel erg herkenbaar.

'Soms geloof ik dat er nooit iets is gebeurd tussen ons tweeën. Er is geen spoor meer, alles uitgewist, ik heb je verdreven. Onze liefde is voorbij, ik red me best, ik voel me vrij en er zijn dagen dat ik je vergeet. Maar dan dring je weer binnen telkens onverwacht. Is het verbeelding, sta je naast me, ben jij het die daar lacht? Hou je me altijd in je macht, raak ik je nooit kwijt?' (Dagen dat ik je vergeet)

Het bekendste nummer van Kadanz is zonder twijfel ‘Intimiteit’. Zelfde thema, iets pittiger op muziek gezet. Wat had ik dat nummer graag een keer live gezien. Even leek dat er trouwens op toen er in 2008 plannen waren om een Nederpop-revival tour te houden met bands als Circus Custers (ook al zo goed), Splitsing en Polle Eduard. Door slechte organisatie werd die tour helaas afgeblazen. Iets soortgelijks vindt nu nog wel plaats onder de naam ‘Nederpop All Stars’, maar dan zonder Kadanz. Ter zake: ‘Intimiteit’ is een dijk van een plaat die onmiskenbaar de sound van de Utrechtse band en daarmee van de jaren tachtig laat horen. Het nummer is de lijsttrekker van het gehele repertoire van Kadanz dat het luisteren zeker waard is. Luister tenminste naar ‘Zo jong, ‘Vuurwerk’ en ‘Nachttrein’: prachtplaten uit de mooiste periode uit de geschiedenis van de popmuziek.

'Het is uitzichtloos, straks is het voorbij. Geen reden voor de nacht, voor heel dichtbij. Ik zie hoe het gebeurt en kan er niets aan doen. De tijd doodt wat er was, meedogenloos. Weer naast je, ontwapend. Heel tastbaar, heel vrij. Je warmte, je woordjes, je adem heel dichtbij. 's Nachts, zijn we tenminste geen vreemden. Straks, is het voor altijd verdwenen. Die intimiteit, we raken het kwijt.' (Intimiteit)

Marcel Donks, muziekliefhebber uit Waspik