Wanneer statushouders van een asielzoekerscentrum naar een eigen woning verhuizen, komt er veel op ze af. Ze spreken vaak de taal nog niet goed, en weten niet wat er allemaal geregeld moet worden en hoe ze dat kunnen doen. Vrijwilligers van VluchtelingenWerk geven ondersteuning in deze drukke periode. Astrid Brust - van Iersel is een van hen.

Door Merel Remkes

Als HR-manager was Astrid wel wat gewend. “Ik hou ervan om als spin in het web dingen te regelen voor mensen. Toen ik met pensioen ging, leek het me mooi om als maatschappelijk begeleider van VluchtelingenWerk statushouders op weg te helpen. Al was ik toch even overrompeld, toen ik langs ging bij mijn eerste gezin.”

Als maatschappelijk begeleider helpt Astrid statushouders bij het regelen van alles wat nodig is na een verhuizing uit een asielzoekerscentrum naar een eigen woning: denk aan inschrijven bij de gemeente, verzekeringen afsluiten, het vinden van een huisarts en tandarts, een school voor de kinderen, maar ook sociale aansluiting vinden bij de buren, het buurtcentrum of de bibliotheek.

Kleine stapjes

Het eerste gezin waar Astrid langsging, had vrijwel niets in huis. “Er stonden wel bedden maar ze hadden geen beddengoed, geen kasten, geen speelgoed voor de kinderen, geen winterkleding.” Bij het tweede gezin trof ze de bewoners eens met jassen aan en mutsen op in de woonkamer. “Ze wisten niet hoe de thermostaat werkte.

Nu ze bijna anderhalf jaar verder is, weet ze inmiddels dat je niet in een keer alles kan en moet oplossen. “Als eerste moet je vertrouwen winnen. Vaak hebben mensen geen idee wie je bent, als je voor het eerst aanbelt. Dan kijk je of je het huis iets leefbaarder kunt maken: de verwarming aan, spullen regelen. De stapel post doornemen is ook altijd een goede om mee te beginnen. Alle brieven doe ik in een map, zodat het gezin een goede, overzichtelijke administratie opbouwt. Je gaat inventariseren: zijn ze aangemeld bij een huisarts, tandarts, school? Weten ze waar de winkels zijn en hoe ze er moeten komen? De kinderen meld ik aan bij het Jeugd- en cultuurfonds, zodat ze gratis kunnen sporten.”

In alles wat Astrid doet voor een gezin, probeert ze ze aan de hand mee te nemen. “Niet zomaar iets gaan oplossen, maar laten zien hoe ze iets zelf kunnen oppakken. Een van de kinderen had een bal tegen z’n mond gekregen en moest naar de noodtandarts in de stad verderop. De eerste keer rijd ik ze erheen, om te laten zien waar het is. Voor een volgende keer leg ik uit hoe ze er met de bus moeten komen. Je wilt namelijk dat ze na een jaar op eigen benen kunnen staan.”

Verrast

Astrid wordt nog regelmatig verrast. “Laatst bleek een van de zoons met vrienden een oude auto te hebben gekocht. In zijn land van herkomst mag je in je buurt oefenen met rijden als je nog geen rijbewijs hebt, maar hier in Nederland niet. Elke keer moet ik weer even stilstaan en bedenken: Oké, hoe ga ik dit uitleggen...” Ook wordt Astrid altijd weer verrast door de gastvrijheid en dankbaarheid van de gezinnen. “We zijn als familie voor ze, worden regelmatig voor feestjes uitgenodigd. En hoe vroeg of hoe laat je ook binnenkomt, je krijgt altijd eten voor je neus. Ook als je net je ontbijt achter de kiezen hebt.” Ze lacht. “Mensen zijn zo lief, ze vinden het zo fijn dat je er bent. Met alle kleine stapjes die je neemt, maak je de wereld voor zo’n gezin een beetje overzichtelijker.”

Het geeft een enorm goed gevoel als je ziet wat je in zo’n jaar kunt opbouwen, vindt Astrid. “Dat je eerst binnenstapt in een huis waar nauwelijks iets in staat, en dat ze een jaar later lekker op weg zijn, hun kennissenkring hebben, naar de kerk gaan, de kinderen naar school gaan en op clubjes zitten. Je ziet dat er hoofdruimte is bij ze om meer lange termijn plannen te maken, nu het overleven voorbij is. Daar word ik heel blij van.”

Vrijwilliger worden bij VluchtelingenWerk Nederland

In Waalwijk is op dit moment plek voor nieuwe maatschappelijke begeleiders, die een dagdeel per week beschikbaar zijn (dinsdag of vrijdag) . Zij ondersteunen nieuwkomers bij het maken van een nieuwe start. Wil je meer weten over vrijwilligerswerk bij VluchtelingenWerk? Ga dan naar www.vluchtelingenwerk.nl/vrijwilligers voor meer informatie. Je kunt je daar ook meteen aanmelden.