Wie zich vanuit Waspik in de richting van Raamsdonk begeeft, ziet enkele meters over de dorpsgrens een enkele meters hoog, indrukwekkend kruisbeeld staan. Het kruisbeeld staat op een sokkel die min of meer verscholen is in de heg van de boerderij en met het opschrift ‘Red Uwe Ziel’. Verder geen enkele aanduiding, geen oorlogsslachtoffers, geen ernstig ongeval, niets. Hoe komt deze eenzame Christusfiguur hier en wat is de betekenis ervan?

Al sedert oeroude tijden hebben mensen de plaats waar wegen samenkomen en elkaar kruisen, aangevoeld als ‘kwade’plaatsen. Boze magie zou hier meer invloed hebben dan elders. Om deze boze magie te weerstaan, verrezen er beschermtekens, zoals kruisbeelden. Het kruisbeeld langs de weg van Waspik naar Raamsdonk staat op zo’n plek, precies waar de Wielstraat uitkomt op de Luiten Ambachtstraat. Alleen, dit kruis staat er sinds 1935 en de Wielstraat loopt er pas vanaf 1973 naartoe.

RK Jongere Boerenstand van Raamsdonk

De familie Kamp die toen de boerderij bewoonde, vond de plek dan ook helemaal niet geschikt toen de pastoor van Raamsdonk, pastoor Van Heeswijk, hen vroeg om een stukje grond af te staan voor het te plaatsen kruisbeeld. Ze deed het wel toen de pastoor aandrong, als het onderhoud maar niet enkel op hun schouders terecht zou komen. Wat ook de afweging mag zijn geweest om het kruisbeeld daar te plaatsen, zeker is dat achter de plaatsing de ambitieuze RK Jongere Boerenstand van Raamsdonk zat. Of de verenging van jonge Raamsdonkse boeren nu gedacht heeft 'verschillende dorpen hebben al zo’n kruisbeeld dus wij zullen ook een beeld hebben, ook al is er dan geen kruispunt voorhanden' zullen we nooit weten, maar het uit parochiearchief blijkt dat vooral zij ijverden voor de plaatsing van het beeld.

Het kruisbeeld anno 1960.

Gebroken armen

Op 13 oktober 1935 was het dan zover en werd ‘Het kruis langs den weg naar Waspik’ geplaatst en ingezegend. Het was een zeer plechtige gebeurtenis volgens het parochiearchief: ‘Na het Lof stelde de stoet, voorafgegaan door de Harmonie St. Bavo zich in beweging en trok vanuit de kerk naar de plek van plaatsing. Daar aangekomen werden liederen gezongen en werd het kruis door de pastoor gewijd’. Er bestaat nog een foto van uit 1935, daarop is nog een afdakje te zien boven het kruis en een omringend hek. Maar het is een ander kruis en kruisbeeld dan nu!

Rond 1938 breken de beide armen van het kruisbeeld boven bij de schouder af. Geen vandalisme maar het gips moet onder een bepaalde te hoge spanning zijn gebroken. In hetzelfde jaar wordt het beeld vervangen door een gietijzeren exemplaar dat ook nu nog de Luiten Ambachtstraat siert. Helemaal onderhoudsvrij is dit ook niet, in de loop van de decennia is het beeld al diverse malen gezandstraald en opnieuw geverfd.

Hoewel het beeld nu op een driesprong staat, was het dus bedoeld als een kruis langs de weg. Wil je nu het kruisbeeld gaan bekijken, blijf dan wel in de berm want, wel of geen boze magische krachten, gevaarlijk is de driesprong wel.

Met dank aan Deddy Herlé die dit in 1988 heeft uitgezocht voor het betreffende artikel in de tweede periodiek van de heemkundekring en aan Cees Bouwens van de Stichting Raamsdonks Historie voor het beschikbaar stellen van de foto’s.