‘Een denkbeeld of oplossing opperen’
Elk levend wezen maakt een levenscyclus door van geboren worden, groeien, ontwikkelen, voortplanten en uiteindelijk sterven. Maar ook organisatorische maatregelen en procedures kennen een levenscyclus. Daarbij worden dan een viertal fasen onderscheiden; ontwerp, bouw, gebruik en onderhoud. Binnen het besturen van een gemeente is het raadsvoorstel daarvan een voorbeeld van doorslaggevend belang.
Door de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden wordt hieronder een voorstel met meerwaarde voor het beleid gezien, dat kan worden ingediend door het college van B&W, raadsleden of burgers.
Wat valt er eigenlijk op te merken met betrekking tot het door een gemeentebestuur te voeren beleid? Het is met name de systematische wijze waarop met een bepaalde zaak wordt omgegaan om een beoogd doel te bereiken. Het zijn daarbij vijf kernwaarden die de basis vormen: de visie, de verbinding, het vertrouwen, het vakmanschap en de verantwoordelijkheid. De belangrijkste factor voor beleid dat met genoeg draagvlak met succes valt uit te voeren is een intensieve samenwerking tussen inwoners, maatschappelijke organisaties en overheden.
Vergadering Gespreksavond
Het ontwerp in de vorm van een raadsvoorstel wordt veelal door het college van B&W ter bespreking met en beoordeling door de gemeenteraad ingebracht. Bovendien is er inspreekrecht voor de inwoners mogelijk. In de gemeente Waalwijk kan dat in de zogenoemde ‘Vergadering Gespreksavond’. Daarvoor geldt dat inwoners zich vóór de maandag van deze gespreksavond kunnen aanmelden. Fracties kunnen zich voor bespreking van een raadsvoorstel met het college aanmelden tot uiterlijk de dinsdag voorafgaand aan de gespreksavond bij de griffie. Als vergaderorde geldt dat eerst inwoners en raadsleden en fractievolgers met elkaar in gesprek gaan over het raadsvoorstel. Vervolgens is er alleen nog voor de raadsleden de mogelijkheid om in 1e en 2e termijn vragen te stellen aan het college naar aanleiding van het gesprek met inwoners en/of over het raadsvoorstel zelf.
Afsluitend vindt een inventarisatie onder de fracties plaats om vast te stellen of zij het raadsvoorstel verder als A-punt (hamerstuk) of als B-punt (bespreekpunt) willen aanmerken. De raad neemt daarna vijf weken later in de gemeenteraadsvergadering een besluit over betreffend raadsvoorstel.
Beoordeling van het raadsvoorstel
Door de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden is hiertoe een ‘beoordelingskaart’ opgemaakt. Deze biedt weliswaar geen pasklare antwoorden, echter hij helpt wel om relatief snel en helder over raadsvoorstellen te denken. Erin zijn de belangrijkste vragen opgenomen die raadsleden - maar natuurlijk ook wij als inwoners - zich kunnen stellen bij het beoordelen van een raadsvoorstel. Deze kaart is onderverdeeld in drie duidelijke stappen: 1. Prioriteren ofwel aangeven wat het belangrijkst is en dus het eerst moet gebeuren - 2. Toetsen ofwel letten op de leesbaarheid en volledigheid van het raadsvoorstel - 3. Besluiten ofwel het nemen van een besluit.
Stap 1: Prioriteren
Hoe belangrijk is het dat ik tijd en energie in dit voorstel steek?
• Hoe politiek urgent, belangrijk en/of mogelijk politiek omstreden is dit voorstel?
• Wat zijn de doelen van mij, mijn fractie en partij, mijn achterban en past dit voorstel hierbij?
• Wie is binnen mijn fractie woordvoerder voor het onderwerp van dit voorstel?
• Welke collega’s in de raad gaan zich verdiepen in dit voorstel en kan ik varen op hun oordeel?
• Wat gaat er mis als ik me niet verdiep in dit voorstel?
Volgende week komen de andere twee stappen aan de orde.
Theo Weijters, Waalwijk