Allereerst gaat het erom of de kwaliteit van het raadsvoorstel als geheel voldoende gevonden wordt om er over te kunnen besluiten. Daarbij is tevens van belang wat het bestuur/de voorzitter en/of de griffie over de kwaliteit van het voorstel zegt. En in hoeverre ontbreekt nog informatie - bijvoorbeeld over mogelijke risico’s en/of belangen - die voor het kunnen nemen van een besluit absoluut noodzakelijk beschikbaar dient te zijn?

Voorgesteld besluit

Voor de beoordeling van elk raadsvoorstel is het te doen gebruikelijk dat door de inbrenger een besluit wordt voorgesteld. In dat licht bezien moet elk raadslid oordelen of hij/zij het eens kan zijn met de doelen in het voorstel of het op onderdelen eventueel anders zou willen. Daaronder vallen ook de voorgestelde manier om de doelen te bereiken en het wegen van de alternatieve keuzemogelijkheden. Elk raadslid zal voor zichzelf willen bepalen wat in het betreffende raadsvoorstel zijn/haar zwaarwegende argumenten ofwel beslispunten zijn en waarom dat zo is. Van belang daarbij is of de plaatselijke samenleving al dan niet door het voorstel op enigerlei wijze en in welke mate wordt geraakt. Mogelijk wil hij/zij aan de beslispunten nog wat wijzigen of toevoegen? Bovendien kunnen er argumenten zijn om de Raad in meerderheid over betreffend raadsvoorstel een uitspraak te laten doen. Hoe dan ook, voor elk raadslid geldt dat er bepaalde argumenten zullen zijn die bij het stemmen over het voorstel de doorslag zullen geven. Vervolgens staat het elk raadslid vrij om al dan niet een zogenoemde stemverklaring af te geven.

Politieke overwegingen

In praktische zin is een ‘overweging’ in de politiek meestal een beslissing die nog niet vaststaat ofwel met een ‘nooduitgang’. Wanneer de politieke reacties gunstig zijn, dan verandert de overweging stilletjes in een echte beslissing. Hoewel elk raadslid wettelijk beschouwd het recht heeft om zonder last of ruggenspraak te kunnen stemmen, spelen partijbelangen niet zelden een doorslaggevende rol. Immers wat betekent de stem van het individuele raadslid voor de relatie met de eigen fractie, partij en achterban? Kan die stem over het betreffende raadsvoorstel eventueel worden gebruikt voor politiek voordeel?

Bovendien speelt mee wat de gevolgen zijn wanneer de raad besluit het betreffende raadsvoorstel nu (nog) niet te behandelen? Maar ook: wat betekent het voorstel voor de rol en de positie van de gemeenteraad? Voorts kan de stem van het individuele raadslid over het voorstel wat betekenen voor de verhouding tussen de raad en het college enerzijds, en voor de coalitie respectievelijk de oppositie anderzijds.

Korte samenvatting en afronding

Het drieluik over de drie stappen van de ‘beoordelingskaart’ voor raadsvoorstellen is hiermede compleet. Deze kaart biedt weliswaar nog geen pasklare antwoorden, maar is welbeschouwd absoluut onmisbaar voor elk zichzelf respecterend raadslid. Deze helpt snel en helder te denken over alle raadsvoorstellen die gedurende de raadsperiode worden ingebracht. Maar dit hulpmiddel kan natuurlijk ook uitstekend worden gebruikt als inwoner van de kernen Waalwijk, Sprang-Capelle en Waspik. Het biedt uitstekende kansen om gerichter met onze gekozen volksvertegenwoordigers in gesprek te kunnen komen. En gezamenlijk kan dan serieus worden bekeken of het wenselijk is om voor een erg lastig raadsvoorstel te pleiten om eerst een volksraadpleging te houden, alvorens tot besluitvorming van het ingebrachte voorstel over te gaan! Een perfect middel om tussentijds te toetsen of het beoogde beleid van onze gemeente ook het meest gedragen beleid is. Wat zou jouw voorkeur zijn wanneer er bijvoorbeeld wordt gevraagd naar de plaatsing van windmolens, verplaatsing van de bibliotheek of realisatie van een sportboulevard? Jouw stem, jouw toekomst.

Theo Weijters, Waalwijk